Op uitnodiging van Anne (dank je wel) schrijf ik vandaag een blog over ergonomisch dragen en heupdysplasie. Vorige week heeft Anne al uitgelegd wat heupdysplasie is (klik hier voor het hele blog). Maar als je geen zin hebt om door te klikken volgt hier een korte uitleg.
Heel kort: wat is heupdysplasie?
Het heupgewricht bestaat uit een kop en een kom. De kop en kom horen mooi in elkaar te passen zodat het gewricht soepel kan bewegen, bijvoorbeeld bij kruipen, lopen, fietsen en zwemmen. Bij een kind met heupdysplasie passen de kop en de kom niet goed in elkaar. De oorzaak is nog niet helemaal duidelijk, maar we weten wel dat wanneer heupproblemen in de familie voorkomen en bij baby’s die in stuitligging lagen (de laatste 2 maanden) een verhoogde kans hebben op heupdysplasie.
Lees ook: Heupafwijkingen bij babys
Oké. En wat is ergonomisch dragen?
Met ergonomisch dragen bedoelen we dat je bij het dragen met een draagdoek of draagzak rekening houdt met de natuurlijke houding van je kindje en van jezelf. Maar wat is dan die natuurlijke houding? Bij een jonge baby doet deze houding het meeste denken aan als een M (de zgn. M-houding): de knietjes hoger dan de billen en mooie bolle rug. In deze positie staan de heupjes in de ideale positie: de heupkop sluit in de heupkom.
Wanneer je ervoor kiest om je kindje te dragen in een draagzak is het belangrijk om goed te kijken naar de draagzak die je kiest. Er zijn namelijk grote verschillen tussen draagzakken en niet alle draagzakken bieden de meest optimale ondersteuning. Kijk dus kritisch, laat je goed voorlichten en probeer verschillende zakken uit (het liefst met een verzwaarde inhoud).
Heeft je draagzak een voldoende breed zitvlak (knie tot knie) om de beentjes goed te ondersteunen? Is het rugpand zacht zodat je kindje een mooie bolle rug houdt? Grote kans dat je dan een ergonomische draagzak gekozen hebt en dus optimaal rekening houdt met de anatomie van je kindje. Bijkomend voordeel is dat deze draagzak ook voor jou fijner dragen (mits goed ingesteld) waardoor je misschien wel vaker en langer draagt. Je draagt met een ergonomische draagzak namelijk hoger (kusjeshoogte) en beter ondersteund. Een draagdoek is, als je hem goed knoopt, altijd ergonomisch. Onder goed geknoopt verstaan we dat de draagdoek goed is aangespannen in alle richtingen, dat het kindje van knie tot knie ondersteund wordt en dat je een knoopt kiest die qua ondersteuning bij de ontwikkeling van je kindje past. Een draagdoekconsulent kan je hier meer informatie over geven.
Dragen en heupdysplasie
Bij kinderen met (een risico op) heupdysplasie kan ergonomisch dragen mogelijk een positieve invloed hebben op de ontwikkeling van het heupgewricht en misschien zelfs het risico op heupdysplasie verlagen. Deze aanname wordt mede gedaan doordat er in culturen waarin veel kinderen in een natuurlijke houding gedragen worden (Afrika, Azie) heupdysplasie vrijwel niet voorkomt. Daarnaast komt de houding de we bij ergonomisch dragen aanraden overeen met de houding die specialisten door middel van spreidmiddelen creëren. Er is op dit moment, helaas, nog geen wetenschappelijk bewijs dat het ergonomisch dragen van je kindje daadwerkelijk een positief effect heeft op de heupontwikkeling. En natuurlijk is het heel belangrijk dat dit er wel komt, dus misschien wil je daar wel een bijdrage aan leveren? Klik dan even hier onderzoek heupdysplasie en dragen.
Maar als het niet ‘bewezen’ is moet ik dan wel gaan dragen?
Natuurlijk! Ergonomisch dragen is dan misschien nog niet ‘bewezen effectief’ maar kijk naar wat we wel al weten. De kennis die we hebben over de natuurlijke houding en de spreidhouding die specialisten aanraden bij heupdysplasie. Dan lijkt het alleen maar logisch en natuurlijk om je kindje al vanaf de geboorte ergonomisch te dragen.
Ook steeds meer specialisten nemen een standpunt in over dit onderwerp. Zo gebruikt het International Hip Dysplasia Institute deze afbeeldingen in hun advies over babydragers. Ze benadrukken dus het belang van ergonomisch dragen en dragen in het algemeen.
En als mijn kind een heupdysplasie heeft, heeft dat dragen dan ook nog zin?
Als je kindje behandeld wordt met een spreidmiddel kun je (soms met wat kleine aanpassingen) ook gewoon dragen. Overleg altijd met je specialist wanneer je wilt dragen zonder spreidmiddel, soms zijn ook daar mogelijkheden voor.
Wanneer je kind een spreidmiddel heeft is het vaak heerlijk voor ze om gedragen te worden. Een andere houding waarin ze de omgeving kunnen verkennen en onderzoeken. Want wist je al welke voordelen het dragen van je kindje allemaal heeft.
En laten we eerlijk zijn: naast alle voordelen die het dragen van je baby heeft is het ook gewoon heerlijk om dat warme lijfje dicht tegen je aan te voelen.
Groet, Maaike
Maaike de Kleijn is moeder van 2 zonen, draagdoekconsulent (www.overdracht.nu) en werkt als professional in de (kinder)revalidatie.
Gebruikte bronnen:
- Boek: Why babywearing matters – Rosie Knowles
- Boek: A baby wants to be carried – Evelin Kirkilionis
- Website: https://babywearinginternational.org/2015/08/03/babywearing-research-part-2-relevant-research/
- Website: https://hipdysplasia.org/developmental-dysplasia-of-the-hip/prevention/baby-carriers-seats-and-other-equipment/