Nadat de vorige blog over te weinig spierspanning is gegaan, leek het mij een goed idee om het deze week over te veel spierspanning te hebben. Dit noemen we hypertonie. Dit is eigenlijk altijd een gecombineerd probleem. Hoe dit precies zit en wat hypertonie precies is lees je in dit artikel.
Hypertonie
In het vorige artikel hebben jullie kunnen lezen dat tonie of ook wel tonus voor spierspanning staat. Hyper betekent te veel. Te veel spierspanning kan in alle leeftijden voorkomen. Van heel jong tot in de volwassen leeftijd. De spieren zijn niet in staat goed te ontspannen waardoor de basisspanning dit op een spier of het lichaam zit altijd hoger is dan bij mensen die deze klachten niet hebben.
Lees ook: Hypotonie
Onderliggend probleem
Wanneer er sprake is van hypertonie spreken we eigenlijk altijd van een onderliggend probleem. Vooral op jonge leeftijd is dit een teken voor flink wat alarmbellen. Een verhoogde tonus kan zijn ontstaan door een trauma tijdens de geboorte of vlak daarna.
We zien dan ook vaak dat naarmate een kind ouder wordt de spierspanning toeneemt en het probleem eigenlijk steeds groter wordt. Het blijft dan niet alleen meer bij de spieren maar ook in de gewrichten kan dit problemen gaan opleveren.
Moe, moe moe
Je kunt je voorstellen dat wanneer je spieren niet in staat zijn te ontspannen er constant een verhoogd energieverbruik is. Een verhoogde spierspanning kost brandstof en maakt het zwaarder om tot bewegen te komen.
Motorische ontwikkeling
Op het moment dat je moeite hebt met ontspannen is het moeilijker om tot taken te komen. Om te kunnen bewegen zijn er altijd meerdere spiergroepen actief. Of eigenlijk is er altijd een groep actief en een groep die actief moet gaan ontspannen. We spreken van de aanspannende spier, de agonist, en van de actief ontspannende spier, de antagonist. Dit is nodig om vloeiend te kunnen bewegen. Wanneer de antagonist er niet zou zijn dan kan het bijvoorbeeld zijn dat als je iets wilt pakken met je arm, het item wat je pakken wilt naar beneden valt omdat de tegenwerker het niet doet.
Bij kinderen met hypertonie is de agonist vaak zo sterk dat de antagonist geen kans heeft zijn functie uit te voeren. Of dat het zo ontzettend veel moeite kost dat de beweging vertraagd is.
Verkortingen
Als de agonist maar stug genoeg is kun je niet de volledige beweeglijkheid van een gewricht gebruiken en wordt de spier ook niet op zijn optimale functie gebruikt. Als dit maar lang genoeg aanhoudt resulteert dit in een spierverkorting. De spier wil heel graag aangespannen blijven en als je dit niet ‘rekt’ zal hij uiteindelijk gaan verkorten. Dit begint met spieren. Wanneer hier niks aan gedaan wordt dan gaan pezen zicht hierbij mengen. Als er zelfs dan nog niks aan gedaan wordt zal ook het gewricht verstijven. Wanneer je op dat punt zit blijft een gewricht vaak stijf en zal het niet meer de volledige beweeglijkheid kunnen uitvoeren.
Complex probleem
Zoals je kunt lezen is hypertonie een complex en multifactorieel probleem waar altijd hulp bij noodzakelijk is. Er is dan eigenlijk ook altijd een behandeling in een revalidatiecentrum nodig en regelmatig controles.
Soms krijgen deze kinderen orthopedische schoenen of spalken die helpen verkortingen te voorkomen. Ook zorgen deze schoenen en/of spalken ervoor dat het lopen makkelijker gaat en minder energie kost.
Een van de aandoeningen waar dit probleem veel bij voorkomt is cerebrale parese. Hier lees je volgende week meer over.