De fijne motoriek gaat achteruit

Vorige week hebben jullie kunnen lezen hoe het zit met de ontwikkeling van de grove motoriek en dat het slecht gesteld is met de motoriek van de basisschool leeftijd en pubers. Helaas is het met de fijne motoriek niet heel veel beter. In dit artikel lees je waarom.

Fijne motoriek

Onder fijne motoriek verstaan we de motoriek waarbij we onze handen gebruiken. Dit zijn dingen waarbij we bijvoorbeeld iets vastpakken als baby, met materiaal spelen en met onze vingers en pols iets schrijven. Het is dus wel iets complexer dan alleen onze vingers.

Lees ook: Hoe ontwikkelt je kleintje de fijne motoriek, deel 1.

Voor het schrijven bijvoorbeeld hebben onze vingers en pols een hele dominante functie. Onze elleboog en schouder hebben meer een ondersteunende en sturende functie. Als voorbeeld: als je een regel op een blad schrijft dan moet je op een gegeven moment je hand verschuiven omdat je anders niet verder kan schuiven, hiervoor heb je je schouder nodig. Als je verder onderaan je blad schrijft heb je je elleboog nodig. Echter hebben dus je vingers en je polsen de belangrijkste functie.

Tijd

Om je goed te ontwikkelen in de fijne motoriek is simpelweg tijd nodig. Deze tijd heb je nodig om de vaardigheden te oefenen en ontwikkelen en er steeds een beetje beter in te worden. Dit begint niet pas op de basisschool, maar al ver daarvoor. Als baby beginnen kinderen al met het ontwikkelen van de handmotoriek. Dit begint bij het oppakken van een speeltje tot het vastpakken van kruimels met duim en wijsvinger. Als we kijken naar grepen is die greep, de pincetgreep, de meeste geavanceerde manier van iets vastpakken.

Als kinderen ouder worden gaat het ook om het kleuren, plakken, knippen, kleien en dit is iets wat voor schools deels al geoefend wordt (knippen begint vaak wel pas op school of net daarvoor).

Lees ook: Hoe ontwikkelt je kleintje fijne motoriek, deel 2.

Hier is veel tijd voor nodig. Waar kinderen vroeger in een restaurant een kleurplaat placemat kregen, worden ze nu voor een filmpje gezet op de telefoon. Dit is een heel simpel voorbeeld maar geeft wel zicht op hoeveel makkelijker kinderen met video’s vermaakt worden waardoor ze fijn motorisch weinig anders doen.

Schrijfonderwijs

Door de lockdown zien we dat het schrijven van de leerlingen die in een van die periodes in groep 2,3 of 4 zaten nu vaker slecht schrijven dan voorheen. Of dit helemaal de schuld is van de lockdown of een combinatie van de beperkte oefentijd die kinderen sowieso al kregen voor de fijne motoriek kan ik niet inschatten. Het zal denk ik een combinatie zijn geweest.

Ineens moesten ouders het schrijven gaan aanleren bij de kinderen terwijl ze zelf ook nog moesten werken en soms meerdere kinderen hadden die ze moesten onderwijzen.

Lees ook: De motoriek van de kinderen van nu

Hier gaan we nog jaren ‘last’ van hebben. Mijn ervaring is dat met een beetje toewijding van zowel leerkracht als kind en ouder (en soms de kinderfysiotherapeut) echt nog wel heel veel haalbaar is en een kind wat eerder een slecht leerbaar handschrift had prima kan leren schrijven!

De toekomst

Het valt mij vaak op dat kinderen wel naar buiten worden gestuurd om buiten te spelen. Ook dat als het slecht weer is  dat een scherm prima als vermaak wordt gezien. Kies in plaats daarvoor voor fijn motorische taken. Denk aan blokken bouwen, denk aan koekjes bakken samen, denk aan kleuren enz enz. De opmerking: ‘mijn kind heeft een slechte fijne motoriek want hij houdt niet van kleuren’ heb ik dan ook moeite mee. Er is zo zo veel meer te oefenen als het gaat om fijne motoriek!

Kortom: Ga aan de slag samen, speel samen binnen als het minder weer is.  Kijk samen met je kind wat hij of zij wel leuk zou vinden aangaande fijne motoriek.

Geef een antwoord